czwartek, 28 kwietnia 2022

Odmiana czasowonika BYĆ

Indicativus Praesentus Activi
Tryb oznajmujący czasu teraźniejszego
singularis pluralis
1 sum 1 sumus
2 es 2 estis
3 est 3 sunt
Imperativus
Tryb rozkazujący
2 es! 2 este!

Indicativus Imperfecti Activi
Tryb oznajmujący czasu przeszłego niedokonanego
singularis pluralis
1 eram 1 eramus
2 eras 2 eratis
3 erat 3 erant

Koniugacje

Czasownik - verbum

Czasownik odmienia się przez 
1. liczby-numeri: 
pojedyńcza -singularis, 
mnoga-pluralis 
2. osoby-personae:
singularis pluralis
ja my
ty wy
on, ona, ono oni, one

3. tryby- modi
tryb oznajmujący indicativus   
tryb przypuszczający coniunctivus  
tryb rozkazujący imperativus   
4. Czasy -tempora 
w języku łacińskim wyróżniamy 6 czasów


w języku łacińskim wyróżniamy 4 koniugacje. O tym do jakiej koniugacji należy czasownik decyduje zakończenie tematyczne.
1.Jeżli temat czasownika kończy się na -a to czasowniki będą się odmieniały wg I koniugacji
2.Jeżeli temat czasownika kończy się na -e to czasowniki będą się odmieniały wg II koniugacji
3.Jeżeli temat czasownika kończy się na -i to czasowniki będą się odmieniały wg IV koniugacji
4.Jeżeli temat czasownika kończy się na spółgłoskę to czasowniki będą się odmieniały wg III koniugacji. W tej koniugacji dla połączenia tematu spółgłoskowego z końcówkami osobowymi musi występować samogłoska łącząca czyli spójka


PRZYKŁADY
koniugacja I
amare, vocare, laudare, soltare

koniugacja II
ridere, moneo, habere

koniugacja IV
punire, finire, 


I koniugacja II koniugacja IV koniugacja
laudare - infinitivus docere - infinitivus punire - infinitivus
Indicativus Praesentis Activi
singilaris pluralis singilaris pluralis singilaris pluralis
laud -  o lauda - mus doce - o doce - mus puni - o puni - mus
lauda - s lauda - tis doce - s doce - tis puni - s puni - tis
lauda - t lauda - nt doce - t doce - nt puni - t puniu - nt
Imperativus - tryb rozkazujące
Lauda! Laudate! Doce! Docete! Puni! Punite!

Deklinacja I

Zadanie 1 odmiana czasowników